          محمدعلی 
            بازدید : 72
          چهارشنبه 15 آذر 1391
           نظرات (0)
        

امتحان؛ چرا و چگونه؟

بهتر است قبل از پرداختن به چگونگي غلبه بر استرس در امتحانات دانش‌آموزان به

مسئله امتحان بپردازيم. يكي از مهم‌ترين مسائلي كه در مدارس، در كنار آموزش

همواره وجود داشته و دارد، مسئله ارزشيابي و امتحان است. همان‌طور كه آموزگاران

انتظار دارند كه دانش آموزان از دروس تدريس شده به نحو مطلوب استفاده كنند، آنها

نيز بايد از پاسخ‌هاي داده شده توسط دانش‌آموزان استفاده نمايند تا راهي براي

موفقيت خود و دانش آموزان بيابند.

در نظام‌هاي آموزشي، از امتحان به عنوان يكي از شيوه‌هاي ارزشيابي از آموخته‌هاي

دانش آموزان استفاده شده است. امتحان در كل به عنوان ملاكي براي تشخيص و

ارتقاي دانش آموزان به كلاس بالاتر محسوب مي‌گردد و داراي جايگاه مهمي

مي‌باشد.

حال با در نظر گرفتن اين مطالب مي‌خواهيم بدانيم: چگونه مي‌توان نگرش مثبت و

مطلوبي نسبت به امتحان در دانش آموزان ايجاد كرد؟ چگونه مي‌توان از نتايج امتحان

به نفع دانش‌آموزان بهره‌مند شد؟

در هنگام امتحان از دانش آموزان مطالب درسي در چه سطحي بايد سنجيده شود؟

چرا از دانش‌آموزان امتحان مي‌گيريم؟

1- كمك به دانش آموزان براي آشنايي با اهداف آموزشي درس

2- برانگيختن رغبت دانش‌آموزان به يادگيري

3- اصلاح روش تدريس معلم

4- تشخيص مواردي كه مانع يادگيري دانش آموزان مي‌گردند.

5- تمركز حواس بر مفاهيم خاص و مهم

6- ايجاد فرصتي براي دانش آموزان، براي دريافت و انتقال مطالب آموخته شده

7- ملاك ارتقاي دانش‌آموزان و طبقه‌بندي آنان

8- تصميم‌گيري براي شروع مراحل بعدي تدريس

9- ايجاد روشي كه فراگيري را در دانش‌آموزان به ميزان قابل توجهي افزايش مي‌دهد

10- گسترش فرايند فعال يادگيري

11- ايجاد فرصت مناسب براي دانش‌آموزان، جهت يادگيري از طريق بحث و گفتگو

12- درگير نمودن دانش‌آموزان با عمليات شناختي

13- افزايش قدرت تفكر و تعقل

14- تحريك حافظه دانش آموزان

15- افزايش درك و فهم و گسترش تصورات و تخيلات

16- كمك به دانش آموزان براي آشنايي با اهداف آموزشي درس

چگونه از دانش‌آموزان امتحان بگيريم.

- جلسه امتحان را بهتر است با كلام زيبا و آرام بخش الهي (قرآن) آغاز كنيم.

- سوالات فاصله دار با خطي زيبا و واضح و روشن بيان شود.

- سوالات چند مرحله‌اي نباشد و بيش‌تر از دوم مفهوم را در برنداشته باشد.

- نمونه سوالات امتحاني را در كلاس كار كرده باشيم.

- هنگام طرح سوالات به استعداد و توانايي اكثر دانش‌آموزان توجه شود.

- قبل از امتحان، زماني را براي رفع اشكال و مرور سطحي اختصاص دهيد.

- سوال را مختصر و واضح طرح كنيد تا به راحتي معنا و مفهوم آن را درك كنند.

- در طرح سوالات امتحان حتما از انواع مختلف (چند گزينه‌اي- صحيح و غلط، تكميل كردني، كوتاه پاسخ)
- فضاي فيزيكي مناسب و دور از دلهره و اضطراب فراهم سازيد.
- در هنگام پرسيدن دانش‌آموزان، راهنمايي كنيد اما پاسخ سوال را ندهيد.
- پس از پايان امتحان، پاسخ سوالات را بدهيد تا ياد بگيرند و به اشتباهات خود پي ببرند.
- در هنگام تصحيح ورقه، حتما جواب صحيح را براي بچه‌ها بنويسيد.
- از نوشتن متن‌هاي زيبا و محبت‌آميز براي افرادي كه نمره خوبي گرفته‌اند استفاده كنيد.
- در هنگام گرفتن امتحان به تفاوت‌هاي فردي توجه كنيد.
- اگر به تعدادي از سوالات اكثر بچه‌ها پاسخ اشتباه داده‌اند در روش تدريس خود تجديدنظر كنيد.
- اگر نمره امتحان اكثر بچه‌ها مطلوب نبود فرصت داده و براي جبران، امتحان مجددي گرفته شود.
اگر در ايام امتحانات به دانش‌آموزان آموزش‌هاي ويژه‌اي در مورد برنامه‌ريزي زمان مطالعه و چگونگي مطالعه‌ي كتاب‌هاي درسي در زماني كوتاه ارائه دهيم، عملكرد آنها در آزمون‌ها افزايش خواهد يافت. تقسيم كتاب درسي به بخش‌هاي كوچكتر و در نظر گرفتن زماني معين براي مطالعه‌ي اوليه، سپس جمع‌بندي و خلاصه كردن مطالب هر قسمت و مرور مجدد بر روي خلاصه‌ي مطالب، مهم‌ترين بخش‌هاي برنامه‌ي مطالعه‌ي ويژه‌ي ايام امتحانات را تشكيل مي‌دهد.
نقش مربيان در مدرسه براي كاهش و يا رفع اضطراب و استرش دانش آموزان چيست؟
1- برنامه‌ي امتحاني را چند هفته قبل از شروع امتحانات اعلام نمايند.
2- بين امتحانات فاصله تنظيم نمايند.
3- محل برگزاري امتحانات از لحاظ فيزيكي مناسب باشد.
4- مراقبين در جلسه‌ي امتحان با تبسم و رفتار ملايمت‌آميز با دانش‌آموزان برخورد نمايند.
5- در حين آزمون با دانش‌آموزان گفتگو نكنند.
6- براي پاسخ به سوالات امتحان زمان مشخصي را تعيين نمايند.
7- سوالات امتحاني، خوانا، از آسان به مشكل و مناسب طرح شده باشد.
نقش خانواده‌ها در كاهش و يا رفع اضطراب فرزندان در ايام امتحانات
1- از ايجاد ترس و دلهره و تهديد در فرزندان خودداري نماييد.
2- وظايف و مسئوليت‌هاي منزل را حذف و يا كاهش دهيد.
3- تغذيه‌ي مناسب، استراحت و توجه كافي به فرزندان خود را در ايام امتحانات در نظر داشته باشيد.
4- ساعات استفاده از كامپيوتر و تلويزيون را تا حد امكان كاهش دهيد.
5- بيشتر از توانايي آنها توقع نداشته باشيد.
6- محيط فيزيكي شاد، بي‌سر و صدا و دور از تنش براي مطالعه‌ي فرزندانتان فراهم سازيد.
7- سعي شود، در ايام امتحانات، ميهماني‌هاي خانوادگي را محدود نماييد.
8- فرزند خود را با فرزند ديگران مقايسه نكنيد.
نقش دانش‌آموزان در كاهش و يا رفع اضطراب در امتحان چيست؟
1- دروس را طبق جدول زمان‌بندي شده تنظيم نموده و مطالعه نمايند.
2- از مطالعه‌ي ناپيوسته خودداري نمايند.
3- از زياده روي در خواندن مطالب خودداري كنند.
4- اوقات مطالعه‌ي منظم و مشخصي داشته باشند.
5- تمام مطالب درسي را مطالعه نمايند و تاكيد بر قسمتي و يا بخش خاصي نكنند.
6- نكات مهم و ارزشمند را يادداشت برداري و خلاصه نمايند.
7- سعي كنند مطالعه‌ي خود را عميق و زيربنايي قرار دهند.
8- در حين مطالعه و يا در هنگام امتحان به تمركز خويش بپردازند.
9- سوالات امتحاني سال‌هاي قبل را تهيه و مطالعه نمايند.
10- تصوير مثبتي از خود، حافظه و توانايي يادگيري خود داشته باشند.
11- راهيابي به انگيزه و اعتماد به نفس داشته باشند.
12- از اتكاي بي‌ جهت به اين و آن خودداري كنند.
13- اراده‌ِ خود را توانمند حس كنند.
14- خود كم‌بيني را از خود دور كنند.
15- هدفمندي و مسئوليت‌پذيري را در خود افزايش دهند.
16- قدرت تحمل ناكامي و شكست را در خود افزايش دهند.
17- در هنگام كسب موفقيت خود را تحسين كنند.
نه مثل شاخه‌ي نيلوفر، كه به اين درخت و آن درخت مي‌پيچد،‌ بلكه همچون درخت ريشه‌دار بايد بود متكي به خويش، ريشه دوانده در باورها و انديشه‌ها با شاخ و برگي از اراده و همت دور از اضطراب.
در اين صورت، نه از باد خواهي لرزيد و نه از سيل، ريشه كن خواهي شد.
شهناز اسديان
آموزگار پايه پنجم
دبستان هجرت منطقه 11